تیرچه پیش تنیده، یکی از جدیدترین مصالح عمرانی است که در سالهای اخیر وارد عرصه ساخت و ساز انواع سازه ها و پروژه های عظیمی همچون پل سازی، سد سازی، ساخت انواع برج های بلند مرتبه و … شده است. حتماً می دانید که این نوع از تیرچه را از ترکیب فولاد و بتن به دست می آورند که آن هم در کارگاه های مجهز به سیستم های پیشرفته ی پیش تنیدگی ممکن می شود. در این بین، کیفیت مواد تشکیل دهنده ی بتن مورد استفاده در تیرچه پیش تنیده باید کاملاً مورد بررسی های دقیق مهندسان و متخصصان عمران قرار گرفته باشد. بر همین اساس، کارشناسان حوزه ی ساخت و ساز و آگاه به کیفیت مصالح ساختمانی معتقدند که بتنی که به بتن پاشنه معروف است باید دانه بندی سیمان مناسب و مورد تاییدی داشته باشد. بعلاوه، در کنار کاربرد کششی و برشی فولاد در تیرچه ی پیش تنیده، باید متذکر شد که بتن هم در این ترکیب نقش فشاری را در ساختار این نوع تیرچه اعمال می کند.
طی فرآیندی که تیرچه پیش تنیده از ابتدا تا انتها پشت سر می گذارد آیین نامه هایی در کشور ما وجود دارد که همه ی سازندگان تیرچه ی پیش تنیده ملزم به اجرای مفاد آنها می باشند. یک سری موارد و شرایطی برای ساخت این نوع تیرچه ها ذکر شده است که در این نوشتار تا حد امکان به آنها اشاره خواهیم داشت.
آزمونهای پیش تنیدگی برای تیرچه پیش تنیده
فراهم کردن محیط مسقف مناسب ساخت و تولید تیرچه پیش تنیده به دور از تغییرات شدید دما یکی از شرایط ذکر شده در این آیین نامه ها می باشد. بتن ریزی این نوع تیرچه در هر دمایی امکان پذیر نیست و حتماً برای تولید یک محصول خوب نیاز به بهره مندی از شرایط محیطی با دمای ثابت است. همینطور، لازم به یادآوری است که برای دانه بندی بتنی که قرار است در ساخت تیرچه پیش تنیده به کار رود باید یک سری آزمونهای خاص براساس استانداردهای لازم تعیین شده، به انجام برسد.
کیفیت بتن بکار رفته در تیرچه پیش تنیده در صورتی بالا می رود که تمام سنگدانه، سیمان و سیم ها یا همان وایرهای بکار رفته در تیرچه از مکانهایی خریداری شوند که برای محصولات پیش تنیده خود پروانه کاربرد علامت استاندارد داشته باشند.
براساس آزمون هایی که برای تعیین سطح کیفیت بتن و تیرچه پیش تنیده به انجام می رسد، کیفیت و چگونگی بتن ریخته شده در تیرچه به نسبت مواد مخلوط شده در آن و همچنین به ضخامت بتن بکار رفته در تیرچه بستگی دارد.
برطبق آیین نامه های مصوب برای تعیین استانداردهای لازم محصول پیش تنیده شده، حتماً لازم است که از میلگردهای عاج دار برای افزایش کیفیت تیرچه پیش تنیده استفاده شود.
اندازه گیری ضخامت بتن ریخته شده، عرض تیرچه، قطر میلگردها و ضخامت بتن پاشنه، اندازه گیری مقاومت فشاری بتن پاشنه و رعایت نسبت های مواد بکار رفته در پیش تنیدگی تیرچه ، همگی جزو عوامل مهمی هستند که در بازرسی و آزمونهای تیرچه پیش تنیده مورد ملاحظات دقیق کارشناسان امر قرار می گیرند.
رعایت رده مقاومتی بتن پیش تنیده هم یکی دیگر از موارد مهم در آزمون تیرچه پیش تنیده محسوب میشود که حتماً باید C35 باشد. بطوریکه حتماً لازم است آزمایشهای فشار پیش تنیدگی همگی براساس این رده به انجام برسند.
از دیگر نکات مهم در انجام این آزمونها رعایت دمای 13 – 32 درجه ی سانتیگراد است که در کیفیت بتن پیش تنیده نقش بسزایی ایفا می کند.
از دیگر مسائل مهم در مورد تولید تیرچه پیش تنیده، وجود حتمی یک آزمایشگاه بتن پیش تنیده در هریک از کارگاه های تولید کننده ی این محصول است که متاسفانه اغلب چنین چیزی مراعات نشده و سهل انگاری در مورد آن صورت می گیرد.
آزمون ابعادی تیرچه پیش تنیده
یکی از مهمترین آزمونهای مورد اجرا در مورد پیش تنیدگی بتن (روشهای پیش تنیدگی) و تیرچه پیش تنیده، آزمون ابعادی تیرچه پیش تنیده است که توسط کارشناسان بعمل می آید. در این آزمون، هشت مورد مهم وجود دارد که کارشناسان این حوزه آنها را مورد ملاحظات دقیق خود قرار می دهند.
ارتفاع و طول تیرچه، عرض بالایی و پایینی تیرچه پیش تنیده، ضخامت پوشش بتنی اطراف وایرها، اندازه انحراف ایستاده تیرچه و خیز منفی آن، و در نهایت بخش زیرین تیرچه همگی در آزمون ابعادی تیرچه پیش تنیده مورد محاسبات دقیق مهندسی قرار می گیرند.
از موارد مهم که قبل از شروع به تولید تیرچه پیش تنیده در همه ی کارگاه های تولید کننده ی این محصول ساختمانی باید رعایت شود، بازرسی تمامی دستگاه هایی است که در تولید تیرچه و بتن پیش تنیده دخالت دارند. قبل از شروع به تولید تیرچه ها، حتماً لازم است که تمامی اشکالات موجود در آنها بررسی و برطرف شود و اینکه در طی انجام این بررسی ها روی دستگاه ها معین شود که آیا همگی ماشین آلات و دستگاه ها بر اساس استانداردهای موجود کار می کنند یا نه؟!
پیشنیه استفاده از تیرچه پیش تنیده در آمریکا
در مقاله ای که در سپتامبر سال 1969 میلادی در دانشگاه پوردو به چاپ رسیده بود و مربوط به کمیسیون بزرگراه ایالت ایندیانا می شد، مطالب جالبی راجع به کاربرد تیرچه های پیش تنیده یافتیم. در این مقاله اینطور آمده که:” امروزه تیرچه های بتنی پیش تنیده به نسبت فزاینده ای در سازه های غول پیکر پلها مورد استفاده قرارمی گیرند. در ایالات متحده، در بیشتر کارهای بتنی پیش تنیده بوسیله ی تیرچه های پیش تنیده به اجرا در می آید و سپس به محل ساختمان انتقال داده شده و در آنجا در محلهای معین نصب می گردند. تیرچه ها بطور معمول پیش تنیده هستند و تاندون ها بین لنگرهای دائمی کشیده می شوند. پس از این مرحله، بتن در قالب ها جای گرفته و پخته شده و به فولاد می چسبد. سپس تاندون ها آزاد شده و بتن تحت فشار قرار می گیرد.پیش تنیدگی نیازمند حجم وسیعی از ماشین آلات و امکانات حمل و نقل گسترده و ماشین آلات دسته بندی و فشرده سازی بتن در طی این عملیات است…